Oplossingsgericht coachen: laat coachees vanuit hun eigen kracht problemen oplossen!

Wil jij anderen vanuit hun eigen kracht zélf oplossingen laten vinden voor hun problemen? Als oplossingsgericht coach leer jij de coachee zelf het heft in handen te nemen. Jouw eigen mening en ervaring laat je hierin buiten beschouwing. En dat is niet altijd even makkelijk. Maar het goede nieuws is, dit valt te leren! In dit interview vertelt Vincent Aelbers, ervaren coach en docent van de opleiding oplossingsgericht coachen van het Centrum voor Conflicthantering, alles over deze populaire coachingstechniek.

Vincent, jij bent al jaren werkzaam als coach. Hoe ben jij in dit beroep terecht gekomen?

Eigenlijk verliep dit heel natuurlijk. Eind jaren ‘80 werkte ik in Afrika als reisleider en toen kwam ik er achter dat ik heel makkelijk met mensen praat en dat men vrij snel kwesties aan mij voorlegt. Toen ik terugkeerde in Nederland nam ik in mijn werk wederom vaak een coachende rol aan. Uiteindelijk besloot ik dit te professionaliseren. Ik volgde een opleiding tot business coach waarna mijn carrière echt een vlucht nam en toen kwam ik ook in contact met de methode van oplossingsgericht coachen.

 Kun jij kort uitleggen wat oplossingsgericht coachen precies inhoudt?

Als oplossingsgericht coach maak je jouw coachee bewust van zijn of haar eigen mogelijkheden en potentie. Door de juiste vragen te stellen en via jouw begeleiding ontdekt de coachee zélf hoe zijn of haar doelen vanuit eigen kracht behaald kunnen worden. De coachee geeft vorm aan een plan en maakt de beslissingen. Als oplossingsgericht coach vervul jij een begeleidende rol in dit proces. Jij laat de coachee zelf inzien welke mogelijkheden er zijn en ideeën aandragen.

“Door de juiste vragen te stellen en via
jouw begeleiding ontdekt de coachee zélf
hoe zijn of haar doelen behaald kunnen worden”

Tegenwoordig zijn er vele verschillende coachingstechnieken beschikbaar. Wat maakt oplossingsgericht coachen volgens jou bijzonder?

Oplossingsgericht coachen functioneert als draagvlak voor álle coachingstechnieken. Hoewel je tegenwoordig veel verschillende technieken kunt gebruiken, kun je de basis altijd terugvinden in het oplossingsgericht coachen, of de solution focused methode, zoals ik het zelf liever noem. Oplossingsgericht coachen is bovendien veel dynamischer en richt zich meer op het hier en nu dan de andere technieken, die vaak zeer doelgericht zijn. Daarin draait het om meetbare resultaten. Vroeger coachte ik ook op deze wijze, in een eerste sessie werd een doel beschreven en daar werkten we lineair naartoe. Nu doe ik dit anders. In elke sessie vraag ik, ‘Waar sta je vandaag, en waar wil je het over hebben?’. Elke dag is immers anders, de context is niet statisch, en dit heeft invloed op het proces van de coachee.

Oplossingsgericht coachen klinkt juist net alsof de oplossing wordt gegeven door de coach. Dat is dus niet zo?

Nee, zeker niet. Dit wordt wel vaker verkeerd begrepen. Het grappige is dat veel mensen die geïnteresseerd raken in de coachingstechniek vaak zeggen, ‘het oplossingsgericht coachen en werken spreekt mij aan, want dan kan ik eindelijk oplossingen voor anderen aandragen’. En dit is exact wat oplossingsgericht coachen niet is. Het gaat er om dat jij samen met de coachee focust op een oplossing en dat hij of zij hier zelf naar toe werkt onder jouw begeleiding. Jij draagt de oplossing dus absoluut niet aan. Het is jouw taak om de coachee te spiegelen en zelf te laten ontdekken wat de mogelijke stappen zijn om gestelde doelen te behalen. In de opleiding leer je precies hoe je dit proces kunt faciliteren.

Over Vincent Aelbers

Vincent Aelbers heeft jarenlange ervaring als coach. Sinds 2017 is Vincent verbonden aan het Centrum voor Conflicthantering als trainer van de opleiding oplossingsgericht coachen. Inmiddels heeft hij ruim 50 coaches succesvol opgeleid. Vincent verleent eveneens coaching aan ouders in (complexe) echtscheidingszaken waar kwetsbare kinderen bij betrokken zijn.
–

En kan iedereen de opleiding zomaar volgen? Voor wie is de opleiding bedoeld?

De opleiding kan door iedereen – en zonder voorkennis – gevolgd worden en is interessant voor professionals die zich al met coaching of mediation bezighouden. Maar ook specialisten in het onderwijs, advocaten of directeuren zijn in voorgaande jaren bij het Centrum voor Conflicthantering opgeleid tot oplossingsgericht coach. Iedere professional heeft er baat bij om zich het solution focused werken eigen te maken.

Maar elke professional en elk werkveld kampt met unieke issues, hoe kan de opleiding dan toch voor iedereen relevant zijn?

Solution focused werken biedt een andere manier om een probleem te benaderen. Als oplossingsgericht coach leer jij de coachee vragen te stellen zoals, ‘wat wil ik nu eigenlijk oplossen?’, ‘wat wil ik hier vervolgens mee bereiken?’ en ‘wat levert het op als dit eenmaal bereikt is?’. Het kunnen faciliteren van deze denkomslag is waardevol voor professionals in alle werkvelden. Of het nu een HR-vraagstuk, een management issue of conflict in een mediation betreft, zodra inzichtelijk is wat de betrokkenen in een breder kader willen bereiken, ontstaan er volledig andere mogelijkheden om daar te komen.

Om deze transitie tot stand te brengen, dien je kennis te hebben over de praktische tools en handvatten van het oplossingsgericht coachen. Deze worden je in de opleiding uitgebreid aangereikt en kun je direct toepassen in jouw dagelijkse praktijk als advocaat, coach, mediator, manager of binnen andere functies.

“Je kunt de praktische tools en handvatten uit de opleiding direct toepassen in jouw dagelijkse praktijk”

Oplossingsgericht coachen gaat over de vraag, ‘hoe wil je dat het wordt’. Welke elementen leren deelnemers in de opleiding om deze vraag met hun coachees te kunnen beantwoorden?

De basis van de techniek is te vinden in de 7 stappen van oplossingsgericht coachen. Daarnaast maak je kennis met een zeer uitgebreid aanbod van tools en technieken om het vakmanschap van oplossingsgericht coachen echt in de vingers te krijgen en eigen te maken. Misschien is het makkelijker om dit aan de hand van een voorbeeld toe te lichten:

Je kunt een timmerman de beste hamer geven, maar dit garandeert niet dat hij de spijker foutloos in de plank slaat. Het vakmanschap en de kennis die hij over zijn vaardigheden heeft, is veel belangrijker. Zo benaderen wij ook het opleiden van onze deelnemers. Wij leren je hoe jouw vakmanschap in elkaar zit. Iedereen is uniek, en het vakmanschap van elke coach is dat ook.

In het intakegesprek, in de casuïstiek en op alle andere niveaus van de opleiding hanteren wij een individueel leertraject per deelnemer. Dat is de enige manier om deelnemers te laten ervaren hoe zij hun persoonlijke coachingsinstrumenten het beste in kunnen zetten. Zo levert het Centrum voor Conflicthantering waardevolle coaches die hun coachees echt iets te bieden hebben.

Is dit volgens jou ook de kracht van het Centrum voor Conflicthantering als opleidingsinstituut?

Ja, de waarde van het Centrum voor Conflicthantering is dat het niet slechts technische coaches levert. Wij onderscheiden ons vanwege de aandacht voor het individuele leertraject en de persoonlijke ontwikkeling tijdens deze opleiding. Je wordt getraind om de vaardigheden op zo’n manier in te zetten dat ze ook echt aansluiten op jouw waarden en persoonlijkheid. Zo wordt je als het ware je eigen instrument.

Tot slot, wat maakt volgens jou een succesvol oplossingsgericht coach?

Zodra een coachee zich aan het einde van een traject afvraagt wat ik als coach eigenlijk heb bijgedragen aan het proces, dan heb ik perfect werk geleverd. Het gaat namelijk niet over mij. De coachee dient zelf besluiten te maken en stappen te nemen, zonder inmenging van mijn mening of visie. Wanneer dit lukt dan is wat mij betreft meesterschap in coaching bereikt!

Interesse in de Opleiding tot Oplossingsgericht Coach?

Heb je interesse in de Opleiding tot Oplossingsgericht Coach? Klik hier om alle informatie over de opleiding te bekijken.